Restrukturyzacja kredytu – na czym polega i jak z niej skorzystać?

Punktem wyjścia do restrukturyzacji kredytu jest niespłacanie rat. Brak terminowej spłaty zobowiązań wynikających z umowy kredytu ze strony kredytobiorcy stanowi naruszenie obowiązków umownych kredytobiorcy i jest jedną z podstaw do wypowiedzenia umowy kredytu przez bank. A tego większość kredytobiorców wolałaby uniknąć. 

Konsekwencje niespłacania kredytu 

W sytuacji, która zagraża zwrotowi środków kredytowych, bank może wypowiedzieć umowę kredytu. Jakie to są przypadki? Gdy kredytobiorca nie dotrzyma warunków udzielenia kredytu (np. brak spłaty zgodnie z harmonogramem) albo utraci zdolność kredytową. 

WAŻNE! Jeśli bank skorzysta z prawa do wypowiedzenia kredytu, kredyt ulega rozwiązaniu – kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami w dniu rozwiązania umowy, czyli z upływem terminu wypowiedzenia. Gdy upłynie data, a dług nie zostanie spłacony, bank może dochodzić roszczenia, również na drodze egzekucyjnej.

Wypowiedzenie kredytu przez bank 

Wypowiedzenie kredytu skutkuje koniecznością spłaty całego kredytu w dość krótkim czasie – kredytobiorca ma na spłatę 30 dni od terminu wypowiedzenia, chyba że w umowie kredytowej zapisano termin dłuższy. Termin ten skraca się do 7 dni, jeśli kredytobiorca jest zagrożony upadłością. 

Wypowiedzenia kredytu można jednak uniknąć – w przypadku, gdy kredytobiorca realizuje plan naprawczy, na który zgodził się bank. Jakie są kolejne kroki? Jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Wypowiedzenie umowy kredytowej a restrukturyzacja kredytu 

Restrukturyzacja kredytu to próba znalezienia nowych, bardziej elastycznych warunków spłaty, które pomogą klientowi w wywiązaniu się ze swoich zobowiązań. Może obejmować zmiany w oprocentowaniu, przedłużenie okresu spłaty czy zmniejszenie wysokości rat.

Jeśli restrukturyzacja jest skuteczna, można uniknąć wypowiedzenia umowy przez bank. Niemniej jednak, jeżeli mimo działań restrukturyzacyjnych klient nadal nie spłaca kredytu, bank może podjąć decyzję o wypowiedzeniu umowy kredytowej. Wówczas zazwyczaj uruchamiane są procedury windykacyjne i możliwe są dalsze, poważne konsekwencje prawne i finansowe dla klienta.

Wypowiedzenie umowy kredytu przez bank to sytuacja, która zwykle ma miejsce, gdy klient nie jest w stanie spłacić swojego kredytu zgodnie z warunkami umowy. To ostateczna forma działania ze strony banku, gdy inne próby rozwiązania problemu nieudanej spłaty (takie jak negocjacje czy restrukturyzacja kredytu) nie przyniosły oczekiwanego efektu.

Restrukturyzacja kredytu i wypowiedzenie umowy przez bank są ze sobą powiązane jako kolejne etapy podejmowane w sytuacji problemów ze spłatą kredytu. Restrukturyzacja jest formą negocjacji i próby rozwiązania problemu, podczas gdy wypowiedzenie umowy to bardziej drastyczny środek, do którego bank ucieka, gdy inne metody zawodzą. Co z tego wynika? Że restrukturyzacja kredytu jest sensowną formą uniknięcia problemów finansowych w dłuższej perspektywie.

Restrukturyzacja kredytu 

Restrukturyzacja kredytu to proces, który ma na celu ułatwienie spłaty zobowiązań kredytowych przez klienta, który znalazł się w trudnej sytuacji finansowej. Ideą restrukturyzacji jest dostosowanie warunków kredytu do aktualnej sytuacji finansowej kredytobiorcy. Dzięki temu kredytobiorca zyskuje czas na uregulowanie swoich zobowiązań, a instytucja finansowa z kolei zmniejsza ryzyko utraty udzielonych środków.

Restrukturyzacja zadłużenia jest często traktowana jako alternatywa dla bardziej drastycznych środków, takich jak wspomniane wypowiedzenie umowy kredytowej czy inicjacja postępowania windykacyjnego. Warto jednak pamiętać, że nie każda sytuacja finansowa kwalifikuje się do restrukturyzacji. Decyzja o jej zastosowaniu opiera się na analizie sytuacji kredytobiorcy przez bank. Ostateczne warunki ugody są zwykle wypadkową negocjacji i kalkulacji bieżącej zdolności kredytowej kredytobiorcy. 

Na czym polega restrukturyzacja kredytu?

Restrukturyzacja kredytu to proces negocjacji między bankiem a kredytobiorcą, mający na celu zmianę warunków umowy kredytowej w taki sposób, aby dostosować je do zmienionej sytuacji kredytobiorcy, zwykle spowodowanej problemami finansowymi kredytobiorcy (np. w wyniku utraty pracy). Celem zmiany zapisów umowy jest ułatwienie spłaty zobowiązań i zminimalizowanie ryzyka niewywiązania się z umowy przez kredytobiorcę.

Restrukturyzacja może dotyczyć wszelkich warunków umownych, takich jak:

• obniżenie oprocentowania – sprawia, że koszt całkowity kredytu jest niższy, co ułatwia spłatę;
• wydłużenie okresu kredytowania – dzięki czemu miesięczna rata kredytu będzie niższa;
• zawieszenie spłaty zobowiązania – czasowe wstrzymanie wymogu spłaty rat, co daje kredytobiorcy czas na poprawę sytuacji finansowej;
• zmiana wysokości raty – modyfikacja kwoty, którą kredytobiorca ma obowiązek płacić w ramach regularnej spłaty, umożliwiająca dostosowanie do bieżących możliwości finansowych;
• konsolidacja kredytów – połączenie kilku różnych zobowiązań w jedno z korzystniejszymi warunkami, co ułatwia zarządzanie długiem;
• ustanowienie nowego zabezpieczenia kredytu – wprowadzenie dodatkowych gwarancji czy zabezpieczeń majątkowych, które zwiększają szanse na utrzymanie kredytu przez bank;
• zmiana formy kredytu – przekształcenie rodzaju kredytu w inny, na przykład kredytu konsumenckiego w kredyt hipoteczny, co może wiązać się z lepszymi warunkami. Dowiedz się, jak obniżyć ratę kredytu hipotecznego. 

Zaproponowane rozwiązanie może być stałe i dotyczyć całego okresu umowy (jak wydłużenie okresu kredytowania), jak i okresowe (np. zawieszenie spłaty zobowiązania na 6 miesięcy). 

Czy restrukturyzacja kredytu jest korzystna?

Restrukturyzacja jest korzystna dla obu stron: bank ma szansę odzyskać udzielone środki, nawet jeśli jest to proces wydłużony i wiąże się z niższym oprocentowaniem, a kredytobiorca unika negatywnych konsekwencji związanych z niespłaceniem kredytu, takich jak wpis do rejestru dłużników. Warto jednak zauważyć, że restrukturyzacja nie jest pozbawiona wad. Może wpłynąć na zdolność kredytową kredytobiorcy i wydłużyć okres spłaty, co w dłuższej perspektywie skutkuje wyższymi kosztami kredytu. 

Restrukturyzacja kredytu a zdolność kredytowa

Restrukturyzacja kredytu może mieć zróżnicowany wpływ na zdolność kredytową klienta. Z jednej strony, udana restrukturyzacja i regularna spłata zobowiązań według nowych warunków mogą pozytywnie wpłynąć na ocenę kredytową, jako dowód odpowiedzialnego zarządzania finansami. Z drugiej strony, sama decyzja o restrukturyzacji może być interpretowana jako sygnał problemów finansowych i potencjalnego ryzyka dla przyszłych wierzycieli. W praktyce bankowej restrukturyzacja może skutkować obniżeniem scoringu kredytowego. Przeczytaj też: BIK – test na wiarygodność potencjalnych kredytobiorców. 

Warto również zauważyć, że restrukturyzacja często wiąże się z przedłużeniem okresu spłaty kredytu i wyższym kosztem całkowitym kredytu, co może wpłynąć na parametry oceny zdolności kredytowej w przyszłości. Dlatego decyzja o restrukturyzacji powinna być podejmowana po głębokiej analizie kosztów i korzyści, zarówno w kontekście bieżącej sytuacji finansowej, jak i jej potencjalnego wpływu na przyszłe transakcje kredytowe.

Kiedy ubiegać się o restrukturyzację zadłużenia?

O zmianę warunków kredytowych można ubiegać się wtedy, gdy zmieniła się kondycja finansowa kredytobiorcy w sposób, który utrudnia lub uniemożliwia regularną spłatę zobowiązań. Takie okoliczności mogą wynikać z różnych zdarzeń życiowych, takich jak utrata pracy, choroba, rozwód, śmierć głównego żywiciela rodziny czy inny nieprzewidziany kryzys finansowy. 

Restrukturyzacja jest zazwyczaj rozważana, gdy inne metody zarządzania długiem, jak np. refinansowanie, nie są dostępne lub nieskuteczne. Ważne jest, aby nie czekać zbyt długo z podjęciem działań. Im wcześniej kredytobiorca skontaktuje się z bankiem w celu renegocjacji warunków kredytu, tym większe są szanse na znalezienie satysfakcjonującego rozwiązania dla obu stron. Odroczenie tej decyzji może skutkować negatywnymi konsekwencjami, takimi jak wpis do rejestru dłużników, wypowiedzenie umowy kredytowej przez bank czy nawet utrata majątku w drodze egzekucji komorniczej.

Jak skorzystać z restrukturyzacji zadłużenia?

Aby skorzystać z restrukturyzacji kredytu, skontaktuj się z bankiem, który udzielił kredytu. Przedstaw szczegółowy obraz aktualnej sytuacji finansowej oraz przygotuj argumenty, które uzasadniają potrzebę zmiany warunków kredytu. Możesz też skorzystać z wniosku online – wiele banków udostępnia wzór na swojej stronie internetowej. 

Następnie bank przeprowadzi analizę zdolności kredytowej i innych parametrów finansowych, na podstawie których zostanie podjęta decyzja o możliwości restrukturyzacji. Jeżeli zostanie ona przyznana, obie strony przystępują do negocjacji nowych warunków umowy.

Kredytobiorca może być zobowiązany do dostarczenia dodatkowych dokumentów, takich jak zaświadczenie o dochodach, informacja o zatrudnieniu, a nawet plan finansowy pokazujący, jak zamierza spłacić zobowiązania w nowych okolicznościach. 

Po uzgodnieniu i akceptacji nowych warunków zostają one zapisane w formie aneksu do istniejącej umowy kredytowej lub w nowej umowie.

Wniosek o restrukturyzację zobowiązań

Formularz wniosku o restrukturyzację kredytu będzie wymagał uzupełnienia informacji:

• dane kredytobiorcy: dane identyfikacyjne i kontaktowe;
• numer i rodzaj umowy kredytowej: te informacje są niezbędne do zidentyfikowania kredytu, o restrukturyzację którego wnioskujesz;
• wnioskowana opcja dotycząca restrukturyzacji: np. wydłużenie okresu kredytowania;
• przyczyny złożenia wniosku: konkretny opis sytuacji, która spowodowała trudności w spłacie kredytu. Jest to istotne dla banku do oceny ryzyka i możliwości przyznania restrukturyzacji;
• informacje o dochodach i innych źródłach spłaty: pomagają w ocenie zdolności kredytowej i są podstawą do decyzji o ewentualnych nowych warunkach kredytu;
• proponowany plan działań: wykaz działań, które kredytobiorca planuje podjąć, aby poprawić swoją sytuację finansową i możliwość spłaty zobowiązań; 
• dodatkowe zabezpieczenie kredytu: może zwiększyć szanse na pozytywną decyzję banku. Może to być np. poręczenie osoby trzeciej czy hipoteka na nieruchomości; 
• podpisy: formalne zatwierdzenie wniosku i ewentualnych dodatkowych zabezpieczeń.

Restrukturyzacja kredytu – podsumowanie 

Niespłacanie rat kredytu może prowadzić do wypowiedzenia umowy i konieczności natychmiastowej spłaty całego długu. Banki oferują jednak możliwość restrukturyzacji kredytu, czyli renegocjacji warunków umowy, aby dostosować je do zmienionej sytuacji finansowej kredytobiorcy. Restrukturyzacja dokonywana jest na podstawie porozumienia restrukturyzacyjnego zawartego przez bank i kredytobiorcę, tj. obopólnego uzgodnienia warunków, na jakich dojdzie do restrukturyzacji zadłużenia. Proces ten może obejmować zmiany w oprocentowaniu, okresie spłaty czy wysokości rat. Pomimo korzyści, restrukturyzacja może wpłynąć na zdolność kredytową kredytobiorcy. Ostateczna decyzja o restrukturyzacji powinna być więc przemyślana.