RRSO — co to jest i czy warto brać je pod uwagę?

W każdej reklamie dotyczącej kredytu musi znaleźć się informacja o współczynniku RRSO. Nie może być zapisana małym druczkiem albo w sposób niejasny. Jest to ustawowy wymóg narzucony na kredytodawców. Dlaczego? Bo RRSO to jeden z najważniejszych parametrów przy ocenie ofert kredytowych. Czytaj dalej i dowiedz się o nim więcej.

Co to jest RRSO?

RRSO to skrót od rzeczywista roczna stopa oprocentowania. Definicję tego pojęcia znajdziemy w Ustawie z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Zgodnie z nią, RRSO to „całkowity koszt kredytu hipotecznego ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu hipotecznego w stosunku rocznym”.

Przekładając ową formułkę z języka urzędowego na potoczny, RRSO to wskaźnik pokazujący, ile realnie zapłacisz za pożyczenie pieniędzy w skali roku, uwzględniając nie tylko same odsetki, ale też wszystkie dodatkowe koszty, takie jak marżę, prowizje, ubezpieczenie czy opłaty manipulacyjne.

RRSO a oprocentowanie. Na co zwracać uwagę?

Gdyby wartościować parametry kredytu pod względem tego, które są najważniejsze, RRSO z pewnością zajęłoby bardzo wysoką pozycję. Wyższą od oprocentowania, ponieważ w przeciwieństwie do niego obejmuje wszystkie istotne składowe kosztów, anie tylko odsetki. Składowymi RRSO są również opłaty przygotowawcze, prowizje czy koszty ubezpieczeń. Wskaźnik ten daje więc pełniejszy i bardziej wiarygodny obraz tego, ile faktycznie zapłacisz za pożyczone pieniądze. Zapamiętaj, że RRSO i oprocentowanie to dwa różne parametry, mimo iż oba wyrażane procentowo. Z tego też powodu RRSO może mieć inną wartość niż oprocentowanie.

Analizowanie oferty kredytowej na podstawie pojedynczych danych — wysokości oprocentowania albo prowizji — to dość popularny błąd popełniany przez kredytobiorców. Przykładowo decydując się na ofertę z zerową prowizją, można łatwo przeoczyć fakt, że towarzyszy mu wysokie oprocentowanie lub obowiązkowe ubezpieczenie, co w konsekwencji znacząco podniesie łączny koszt kredytu. Oferta innego banku, gdzie prowizja sięgnie kilku procent, ale jednocześnie pozostałe opłaty będą niższe, może okazać się o wiele korzystniejsza.

Oferty kredytowe należy każdorazowo rozpatrywać całościowo, uwzględniając wszystkie koszty i opłaty dodatkowe oraz cały okres kredytowania.

Jak obliczyć RRSO?

Jak wspomnieliśmy, zgodnie z ustawą o kredycie hipotecznym to kredytodawca, pośrednik kredytu hipotecznego oraz agent w reklamach dotyczących kredytu hipotecznego są zobowiązani podać konsumentowi informację o wysokości RRSO w sposób zwięzły, jednoznaczny, zrozumiały i widoczny. Nie musisz więc liczyć tego wskaźnika samodzielnie. To dla Ciebie świetna wiadomość, bo obliczenie go wcale nie jest łatwe. Do tego jest bardzo czasochłonne. Jeśli ciekawi Cię, jak wygląda wzór matematyczny, którego należy użyć do obliczenia RRSO, odsyłamy do Załącznika nr 3 ustawy o kredycie hipotecznym.

Podejrzewamy, że znacznie bardziej interesuje Cię, jak konkretną wartość RRSO podaną przy ofercie kredytu hipotecznego przeliczyć na realne koszty. W tym wypadku konieczny do zastosowania wzór jest znacznie prostszy: wystarczy pomnożyć kwotę kredytu przez wartość RRSO wyrażoną w ułamku dziesiętnym (np. 4% = 0,04). Załóżmy, że interesuje Cię kredyt na 400 tys. zł z RRSO wynoszącym 4%. Wówczas:

400 000 zł x 0,04 = 16 000 zł

W dużym uproszczeniu oznacza to, że w ciągu roku z tytułu odsetek i innych kosztów możesz spodziewać się około 16 tys. zł opłat.

Od czego zależy wysokość RRSO?

Wysokość RRSO nie jest z góry ustalana przez kredytodawcę, lecz wynika z ustawowego algorytmu (wzór matematyczny z załącznika nr 3 do ustawy o kredycie hipotecznym) bazującego na tym, jakie koszty i warunki dany podmiot ustala w swojej ofercie. Obliczając RRSO, należy wziąć pod uwagę takie zmienne, jak chociażby:

• okres, wyrażony w latach lub ułamkach lat, między dniem pierwszej wypłaty a dniem każdej spłaty lub wniesienia opłat,
• kwota spłaty lub wnoszonych opłat,
• numer kolejny ostatniej spłaty lub wnoszonych opłat,
• kwota wypłaty.

Oznacza to, że o wysokości RRSO — oprócz oprocentowania, prowizji, ubezpieczeń i innych kosztów dodatkowych — decyduje m.in. okres kredytowania, harmonogram spłat, wysokość kredytu. W zależności od warunków kredytu RRSO może mieć różną wartość.

Co warto wiedzieć o RRSO przy kredycie hipotecznym?

Szukając kredytu hipotecznego idealnie dopasowanego do swoich możliwości finansowych, warto skorzystać z narzędzia takiego jak ranking kredytów hipotecznych, który umożliwia szybkie porównanie ofert różnych banków pod kątem RRSO, oprocentowania i innych kluczowych parametrów. Warto przy tym mieć na uwadze, że kwoty takich kredytów są często bardzo wysokie, a okres spłaty może wynosić nawet kilkadziesiąt lat. W takim wypadku nawet niewielka różnica w RRSO może na przestrzeni lat przełożyć się na bardzo znaczące kwoty do spłaty. Jak duże? Można to sprawdzić to za pomocą kalkulatora rat kredytu hipotecznego.

Kolejna sprawa to ustawowa możliwość weryfikowana RRSO przez kredytodawcę przynajmniej raz na 12 miesięcy. Co to oznacza w praktyce? Jeśli w ciągu roku nastąpią jakiekolwiek zmiany wpływające na całkowity koszt kredytu — np. podwyżka oprocentowania, zmiana wysokości prowizji czy zmiana stawki WIBOR — bank ma obowiązek przeprowadzić nową kalkulację i przedstawić kredytobiorcy aktualne RRSO. Dzięki temu masz szansę dowiedzieć się, czy rzeczywisty koszt kredytu wzrósł w związku z nowymi warunkami i w razie potrzeby podjąć odpowiednie kroki (np. rozważyć wcześniejszą spłatę).

Na koniec dodajmy, że chociaż RRSO jest jednym z najważniejszych wskaźników przy ofercie kredytowej, nie powinien być jedynym kryterium wyboru oferty. Warto również zwrócić uwagę na takie kwestie jak możliwość wcześniejszej spłaty kredytu, ewentualne opłaty za zmianę warunków umowy czy wymagane formalności związane z uzyskaniem finansowania.