Co to jest zdolność kredytowa i jak ją przeliczyć?
Poradnik kredytobiorcy11 stycznia, 2024
Zamierzasz ubiegać się o kredyt w banku? Pamiętaj, że możesz go otrzymać po spełnieniu określonych warunków. Jednym z nich jest obowiązek wykazania odpowiedniej zdolności kredytowej. Sprawdź, co dokładnie kryje się za tym pojęciem oraz jak obliczyć swoją zdolność kredytową jeszcze przed rozpoczęciem wypełniania wniosku w wybranym przez siebie banku.
Co to jest zdolność kredytowa?
Pojęcie zdolności kredytowej oznacza możliwość terminowej spłaty kredytu o danej wysokości przez kredytobiorcę. Ma ono kluczowe znaczenie dla podmiotu udzielającego kredyt, ponieważ stanowi główne kryterium weryfikacji, czy dana osoba będzie w stanie wywiązywać się z obowiązku comiesięcznego uiszczania należności bez opóźnień w spłatach i bez nadmiernego nadwyrężenia jej budżetu domowego.
Wszystkie banki oraz pozabankowe instytucje finansowe dokonują oceny zdolności finansowej każdej osoby wnioskującej o kredyt, pożyczkę (w tym ratalną na zakup sprzętu, mebli etc.) lub kartę kredytową. A od wyniku tej oceny zależy nie tylko to, czy w ogóle otrzymasz finansowanie, ale również: w jakiej wysokości. To bowiem od tego, jak wysoka jest Twoja obecna zdolność finansowa zależy to, jak duży kredyt/pożyczkę możesz uzyskać.
Chcesz skorzystać z kredytu hipotecznego?
Porozmawiaj z naszym Ekspertem o swoich możliwościach. Dowiedz się, jakie czynniki mogą mieć wpływ na Twój kredyt.
Niezwykle istotne są tutaj dwie kwestie:
- Odmowa udzielenia finansowania to nie zamknięta furtka – gdy bank (lub inny podmiot finansowy) uzna, że Twoja zdolność finansowa jest zbyt niska w przypadku kwoty, której dotyczył wniosek, to wcale nie musi oznaczać braku możliwości zaciągnięcia jakiegokolwiek kredytu/pożyczki. Czasami wystarczy obniżenie oczekiwań, a więc zmniejszenie kwoty, o którą się wnioskuje, by otrzymać decyzję pozytywną.
- Różne banki mogą różnie podchodzić do oceny – ocena zdolności kredytowej nie jest sztywnym procesem identycznym dla każdego podmiotu. Każdy kredyto- i pożyczkodawca może mieć nieco inne, wewnętrzne regulacje dotyczące poszczególnych kryteriów sprawdzania zdolności kredytowej. Dlatego zawsze przed złożeniem wniosku warto porównać oferty różnych banków i firm, by wyłonić te najbardziej dla siebie opłacalne – cały proces ułatwi Ci bezpłatny kalkulator kredytu hipotecznego lub gotówkowego – i zapisać je sobie. W razie niepowodzenia w jednym banku, możesz spróbować w kolejnym.
Co wpływa na zdolność kredytową?
Na osiągnięcie zdolności kredytowej wpływa wiele czynników, które bank bierze pod uwagę przy dokonywaniu oceny wniosku o kredyt. Przed podjęciem decyzji zostaje przeprowadzona analiza ilościowa oraz jakościowa. Do pierwszej z nich zalicza się następujące czynniki:
- Wysokość dochodów – im wyższe dochody otrzymuje kredytobiorca, tym lepsza jest jego zdolność kredytowa. Co istotne, w przypadku większości kredytów i pożyczek nie trzeba dostarczać żadnego dokumentu potwierdzającego wysokość dochodów. Tzw. zaświadczenie o zarobkach jest wymagane raczej przy wnioskach o bardzo wysokie kwoty. Wystarczy oświadczenie wnioskującego, czyli wpisanie we wniosku wysokości zarobków.
- Źródło dochodów – banki najbardziej przychylnie patrzą na stabilne zatrudnienie, dlatego najlepiej przy ocenie zdolności kredytowej wypadają osoby zatrudnione na umowę o pracę (a także mające kilka źródeł dochodów), w trudniejszej sytuacji są np. freelancerzy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.
- Miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego – istotnym kryterium oceny zdolności kredytowej jest oświadczenie o wysokości wydatków (ponownie: wystarczy wpisanie kwoty we wniosku), które ponosi się na zakupy, czynsz czy opłaty (media, abonamenty etc.).
- Historia kredytowa – bank zwraca uwagę na inne zadłużenia potencjalnego kredytobiorcy, a większe szanse na otrzymanie kredytu mają osoby, które w momencie składania wniosku nie spłacają innych należności. Istotne dla oceny zdolności kredytowej są jednak nie tylko długi czy obecne zobowiązania, ale również to, czy kredytobiorca coś już dotychczas spłacał i jeśli tak, to jak terminowo. Tzw. pozytywne wpisy świadczą o wypłacalności danej osoby, dlatego w budowaniu zdolności kredytowej pomocne jest np. branie sprzętów na raty (oczywiście pod warunkiem terminowej spłaty).
Nie tylko analiza ilościowa wpływa na zdolność kredytową. Bank bierze także pod uwagę czynniki jakościowe, w tym:
- wiek,
- stan cywilny,
- aktualny status majątkowy i mieszkaniowy,
- wykształcenie,
- staż pracy,
- historię kredytową.
Warto podkreślić, że analiza historii kredytowej wnioskodawcy opiera się na raporcie z BIK. Na podstawie uzyskanych danych bank może zdecydować o odmowie lub przyznaniu kredytu – informacje z BIK nie wpływają natomiast na jego wysokość.
Powyższe czynniki są dokładnie analizowane przez bank, który na tej podstawie proponuje kredyt w określonej wysokości – lub odmawia jego przydzielenia. Więcej informacji o zdolności kredytowej znajdziesz na naszym blogu: https://mfinanse.pl/blog/co-to-jest-zdolnosc-kredytowa-i-od-czego-zalezy.
Większą szansę na uzyskanie kredytu mają osoby, które wnioskują o kredyt z dodatkowym zabezpieczeniem. Przykładem może być hipoteka nieruchomości, w ramach której nieruchomość stanowi zabezpieczenie na wypadek niewywiązania się z umowy kredytowej.
Dlaczego zdolność kredytowa wpływa na decyzję o przyznanie kredytu hipotecznego?
Banki i inne instytucje finansowe decydują się na wyliczenie zdolności kredytowej, aby w ten sposób zabezpieczyć się przed nieuczciwymi klientami, którzy nie byliby w stanie spłacać rat w terminie. Dzięki sprawdzeniu zdolności kredytowej można trafnie oszacować ryzyko związane z udzieleniem kredytu.
Na tej podstawie banki zyskują pewność, że wnioskujący ma odpowiednią płynność finansową i nawet w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń nie będzie mieć problemu z terminowym uiszczaniem spłat. Dodatkowo warto podkreślić, że zdolność kredytowa nierzadko wpływa także na wysokość oprocentowania kredytu. Jeśli jest ona wysoka, kredytobiorca może liczyć na korzystniejsze warunki spłaty, a tym samym – na niższe oprocentowanie comiesięcznych rat.
Bank odmówił Ci udzielenia kredytu? Sprawdź, co możesz zrobić w takiej sytuacji: https://mfinanse.pl/blog/co-oznacza-odmowa-kredytu/.
Jak obliczyć zdolność kredytową samodzielnie?
Jeśli już wiesz, co wpływa na zdolność kredytową, możesz spróbować przeliczyć ją samodzielnie. Dzięki temu jeszcze przed wizytą w banku sprawdzisz, jakie masz szansę na otrzymanie kredytu.
W szacunkowym wyliczeniu zdolności kredytowej pomogą Ci automatyczne narzędzia dostępne online. Przykładem jest kalkulator zdolności kredytowej, który pozwala szybko sprawdzić swoje możliwości finansowe w tym zakresie. Wystarczy wprowadzić do niego podstawowe dane, w tym łączny dochód netto, łączne zobowiązania miesięczne, wiek, liczbę osób w gospodarstwie domowym oraz okres kredytowania podawany w latach. Na tej podstawie narzędzie automatycznie wyliczy orientacyjną kwotę kredytu, o którą możesz się ubiegać.
Poprawa zdolności kredytowej
Udało Ci się obliczyć szacunkową zdolność kredytową, ale wynik Cię nie zadowala? Zastanów się więc, czy możesz wyeliminować czynniki, które potencjalnie mogą obniżać Twoją zdolność kredytową. Przykładowo, warto zdecydować się na spłatę dotychczasowych zobowiązań lub zebranie odpowiednio wysokiego wkładu własnego. Możesz także wnioskować o kredyt wspólnie z osobą o wysokiej zdolności kredytowej, aby zwiększyć swoje szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku.
Zanim udasz się do banku po kredyt, sprawdź więc, czy masz szansę na jego otrzymanie i oblicz swoją zdolność kredytową. Pamiętaj, że tak naprawdę każdy bank stosuje własne przeliczenia. Nawet jeśli otrzymałeś decyzję odmowną w konkretnej placówce, wciąż możesz otrzymać kredyt w innym banku.