Co to jest prowizja? Ile wynosi prowizja od kredytu?

Planujesz niebawem wziąć kredyt hipoteczny, by spełnić swoje marzenie o posiadaniu własnego mieszkania lub domu? Pamiętaj, że takie zobowiązanie wiąże się z pewnymi dodatkowymi kosztami. Jednym z nich jest prowizja dla banku za udzielenie kredytu. Czym jest i jak jest liczona?

Prowizja – co to?

Prowizja jest jednorazową opłatą, którą bank dolicza do całkowitego kosztu kredytu w zamian za jego udzielenie. Standardowo wyrażona jest jako określony procent sumy przyznanego finansowania. Jej wysokość jest więc ściśle związana z tym, jak dużego kredytu potrzebujesz. Im większy kredyt, tym bardziej odczuwalna dla kredytobiorcy jest wysokość pobieranej prowizji.

Co do zasady, prowizja, RRSO czy oprocentowanie to stawki, które poznasz już na etapie przeglądania dostępnych ofert kredytów hipotecznych.

Czy bank może obniżyć wysokość prowizji?

O ile dawniej banki oferowały kredyty hipoteczne z prowizją, która wynosiła niekiedy nawet 5% wartości zobowiązania, o tyle dziś, bez problemu możesz znaleźć oferty z prowizją na znacznie niższym, a niekiedy nawet zerowym poziomie. Z reguły obniżenie wysokości prowizji jest możliwe w sytuacji, gdy potencjalny kredytobiorca spełni pewne dodatkowe, określone warunki. Zwykle jest to możliwe np. przy zgromadzeniu odpowiednio wysokiego wkładu własnego, skorzystaniu z dodatkowych produktów bankowych (np. konta osobistego czy karty kredytowej).

Prowizja to opłata, która stanowi jeden z ważniejszych elementów składowych całkowitych kosztów kredytu i jest pobierana praktycznie we wszystkich rodzajach zobowiązań. Z prowizją spotkasz się zatem m.in. w ofertach kredytów hipotecznych, gotówkowych czy samochodowych.

Sprawdź także:

>> Kalkulator raty kredytowej

Prowizja od kredytu – rodzaje

Wbrew pozorom, istnieje kilka rodzajów prowizji. Najczęściej banki stosują prowizję za udzielenie kredytu, pobierając jednorazową opłatę (procent od kwoty kredytu) z tytułu uruchomienia środków bezpośrednio po zawarciu umowy z kredytobiorcą.

Innymi, przykładowymi rodzajami prowizji są:

• Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu – klient banku ma prawo spłacić część lub całość zobowiązania przed terminem określonym w umowie kredytowej. Bank jednak może w takiej sytuacji naliczyć prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu w takiej wysokości, jaka została zapisana w umowie. Co ważne dla osób decydujących się na kredyt hipoteczny – bank może pobrać prowizję wyłącznie wtedy, gdy kredytobiorca spłaci swoje zobowiązanie w terminie do 36 miesięcy od daty zawarcia umowy (w przypadku oprocentowania zmiennego). Maksymalna wysokość prowizji to w tym przypadku 3% wartości kredytu.
• Prowizja za rozpatrzenie wniosku – niekiedy banki decydują się na pobranie prowizji za rozpatrzenie wniosku o kredyt. Zwykle rozwiązanie to stosuje się przy kredytach dla przedsiębiorców. Jej wysokość wynosi zazwyczaj od kilku do kilkuset złotych.
• Prowizja za zmianę warunków kredytowania – dotyczy sytuacji, gdy kredytobiorca chce np. wydłużyć okres kredytowania, zmienić rodzaj rat (z równych na malejące lub odwrotnie) czy typ oprocentowania (ze zmiennego na stałe).
• Prowizja za czynności związane z obsługą kredytu – niektóre banki mogą stosować także prowizję związaną z szeroko rozumianą obsługą kredytu, np. za wysyłanie comiesięcznych rozliczeń, czynności walidacyjne itd. Pamiętaj jednak, że takie informacje muszą znaleźć się w aneksie do umowy.

Przeczytaj również:

>> Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego

>> Co wpływa na wysokość raty kredytu hipotecznego?

Prowizja a prawo

Sposób funkcjonowania prowizji w branży bankowej jest precyzyjnie określony w znowelizowanej Ustawie z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym i Ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Zgodnie z ustawą antylichwiarską, suma wszystkich kosztów pozaodsetkowych związanych z kredytem (a więc również prowizja) nie może przekraczać 25% pożyczonej kwoty oraz 30% tej samej wartości za każdy rok trwania umowy kredytowej lub pożyczkowej. Oznacza to, że łącznie wszystkie koszty pozaodsetkowe związane z kredytem (z prowizją i marżą) nie mogą przewyższać pożyczonej kwoty.

Jak naliczana jest prowizja od banku?

Prowizję stanowi zwykle określony procent od wysokości udzielonego kredytu. Zdarza się jednak, że banki ustalają jej wysokość w formie konkretnej kwoty. W zależności od instytucji, może być także pobierana jednorazowo (np. gdy wiąże się z określoną czynnością dodatkową, jak zmiana warunków umowy). W przypadku kredytów hipotecznych jednak, najczęściej prowizja jest doliczana do całości zobowiązania, a następnie, analogicznie jak kapitał, jest rozkładana proporcjonalnie na raty.